زمانیکه کاربری می خواهد دوربین مداربسته خریداری نماید همیشه با این سوال روبرو خواهد بود که از کجا باید شروع کند، چه اطلاعاتی باید داشته باشد و یا درخواست چه محصولی با چه ویژگی هایی باید داشته باشد تا نیاز اصلی را بشکلی بهینه برطرف نماید.
در این مقاله می کوشیم شما را در انتخاب دوربین مداربسته و راه اندازی سیستم نظارت تصویری کمک نماییم. هر آنچه که شما بهتر است پیش از خرید دوربین مداربسته بدانید سعی کرده ایم در اختیارتان بگذاریم تا بخوبی با درنظر داشتن نیازتان بتوانید بهترین انتخاب را انجام دهید. بدلیل حجم بالای مطالب این مقاله قرار است بصورت هفتگی و سریالی در اختیار شما قرار گیرد. در ادامه با ما همراه باشید.
عناوینی که قرار است در تمام این مقالات به آنها اشاره شود :
- نوع انتقال تصاویر(داده)
- فرم دوربین
- نرخ فریم بر ثانیه
- کدک ها(CODEC)
- تنظیمات Maximum Exposure
- صدا
- استاندارد محیط آزاد
- محدوده دمایی قابل تحمل
- مقاومت در برابر تخریب
- جریان چندگانه تصویر (Multi-Streaming)
- حالت پخش
- حالت ضبط
- حافظه داخلی
- قابلیت همخوانی VMS
- منبع تغذیه
- فکوس خودکار
- نوع Iris(گشودگی روزنه لنز)
- نوع لنزها
- زوم اپتیکال PTZ
- محدوده چرخش افقی (Pan) PTZ
- محدوده چرخش عمودی (Tilt) PTZ
- زوم دیجیتال/ زوم کلی
- مقایسه دوربین پانورایک با دوربین PTZ
در ابتدا بهتر دیدیم نگاهی به ایرادات درخواست های خرید دوربین مداربسته ای که از طرف کاربران و شرکتهای سرویس گیرنده به شرکت های تامین کننده می رسد بپردازیم. در اکثر برگه های RFP(درخواست پیشنهاد)که برای از طرف کاربران حقیقی و حقوقی به شرکت های تامین کننده فرستاده می شوند دارای 3 مشکل اساسی هستند :
1) خصوصیات کیفی قوی برای محصول بدون قید مشخصات
وقتی مثلا از کسی بخواهید که به شما "دوربین مداربسته تحت شبکه با رزولوشن بالا و قابلیت کار در نور کم" معرفی کند در واقع سوالات و حجم عظیمی از اطلاعات مبهم را در کلامتان نهفته اید. عین این است که سریالی 1000 قسمتی را ندیده باشید و بخواهید در یک سوال از فیلم همه آن را برایتان تعریف کنند! معمولا این شکل اطلاعات کلی و مبهم خود می توانند منبع مشکلات باشند. بسیاری از پاسخدهندگان بسرعت تمام محصولات ارزانقیمتی را که دارند در اختیار شما قرار می دهند. البته علت این است که می دانند اولا درخواست کننده چیزی از دوربین یا مشخصات آن نمی داند ثانیا از این جمله برمی آید که بدنبال جنس ارزان قیمت است.
معمولا این اتفاق در حالی رخ می دهد که درخواست کننده فردی تنبل یا غیرمطلع باشد. اگر شما نیازی به داشتن تمام اطلاعات جزئی خاص ندارید حداقل مطمئن شوید همان تعداد اطلاعات مهم و تاثیرگذاری که باید داشته باشید را در ابتدا کسب کرده اید.
2) مشخصات عجیب غریب مختص به یک برند
دوربین مداربسته تحت شبکه اصلا شبیه به یک کامپیوتر شخصی نیست. شما نمی توانید که دوربین مداربسته ای را مثل کیس کامپیوترتان با قطعات جدا جدا و ویژه سفارش داده و سرهم کنید! متاسفانه خیلی از مشخصاتی که در دوربین ها می بینیم خودشان نشان می دهند که کاذب هستند، مثلا دوربین SpeedDome با زوم 30X و رزولوشن 5 مگاپیکسل!!! هیچ گاه این عبارات عجیب قریب و خارق العاده را در درخواست خود نگنجانده و یا از یک پیشنهاد دهنده نپذیرید.
3) از محصولات اختصاصی یا ناسازگار با دیگر برندها پرهیز کنید!
مثلا دوربینی را به عنوان ارئه دهنده سرویسی ویژه معرفی می نمایند که اصلا در دیگر برندها مشابهی هم برایش پیدا نمی شود و بین برندهای دیگر نیز آن استاندارد را اصلا برسمیت نمی شناسند. خرید این قبیل تجهیزات بعد از گذشت زمانی شمارا با مشکل روبرو می سازد. در تعمیم این موضوع باید بگوییم اگر چه خرید یک محصول از شرکتی خاص ویژگی های خوبی به همراه دارد اما متوجه باشید که خرید یک دوربین مداربسته شما را محدود به استفاده از دیگر تجهیزات آن شرکت یا کارخانه نکند. مثلا دوربینهایی نخرید که در ادامه مجبور به خرید دستگاه NVR از همان شرکت باشید و تجهیزات تنها نیاز به معماری آن شرکت نداشته باشند. البته بخش زیادی ازاین محدودیت ها در کلمه خلاصه شده و در عمل می شود تغییر برند داشت.
انجام تست و دیدن کارکرد عملی دوربین مداربسته
زمانی که خیلی از مشخصات دستگاه براساس مزیت ها و بدور از اطلاعات کمی بیان می شود بهتر است در عمل از نزدیک کارکرد محصولات را مشاهده نمایید. در خیلی از موارد مثلا در عکس تبلیغی از یک محصول بیان شده که دوربین X در نور بسیار کم Y چنین تصویری دارد و سپس در عمل آنچه دارید با تصویر تبلیغی کاملا متفاوت است. علت این است که در تبلیغات اطلاعات کامل را به شما نداده اند! به شما چیزی از استفاده دوربین با شاتر آهسته گفته نشده است. بعدها می فهمید که مثلا برای داشتن تصویری شفاف و واضح در شب این دوربین در بهترین حالت و با تغییر بسیار زیاد شاتر این عکس را گرفته است و عملا کارایی ندارد!
بنابراین بهتر است در پروژه های بزرگ به شرکت تامین کننده درخواستی برای دیدن دمو دوربین یا تجهیزات بدهید. البته این درخواست شما کمی کار را برای شرکت تامین کننده سخت می کند و معمولا انتظارات مشتری باعث می شود مجبور به استفاده از استانداردهای سخت تری شوند. بنابراین شما دقیقا کیفیت تصویر و جزئیات تصویری را که می خواستید با خرید دوربین خواهید داشت.
شش پارامتر که معمولا با ارئه یا برداشت غلط از مشخصات دوربین مداربسته، باعث می شوند در پایان کار تصاویر بی کیفیتی داشته باشید:
در درجه اول قبل از اینکه مشخصات دوربین نوشته شود، باید وسعت میدان دید(FOV) مورد نظر در هر دوربین مشخص شود. یعنی برای صحنه که که قرار است دوربین به شما بدهد باید فکر و برنامه ریزی نمایید. سناریوهای خود را درنظر گرفته سپس بهترین حالت امنیتی را از بینشان انتخاب نمایید. این اطلاعات اولویت و ویژگی های هر یک از پارامتر ها مانند میزان PPF(پیکسل در میدان دید)، رزولوشن، میزان نورکم، WDR ومنبع نور IR را به بهترین شکل ممکن، مشخص خواهند کرد. مشخصات عادی دوربین این ویژگیها را بر اساس نیاز شما معلوم نمی کند و در عوض به شما مشخصات عمومی و مبهمی را خواهد داد که ممکن است از طرف تامین کننده تجهیزات به شما پیشنهاد و نتایج متفاوتی بهمراه داشته باشد.
هدف اصلی در نمای دوربین
باید میزان زاویه مورد نظری را که می خواهید دوربین پوشش دهد، معلوم کنید. در این زاویه باید علاوه بر پوشش دادن خوب موارد امنیتی، بصرفه بودن انتخاب دوربین ها را نیز درنظر بگیرید. گاهی می شود دو زاویه دید متفاوت را با یک دوربین پوشش داد و هزینه با رعایت موارد امنیتی کاهش داد.
هدف موردنظر در تصویربرداری یک صحنه درواقع مهمترین بخش از تصویر است که می خواهیم دوربین به آن نگاه کند! برای مثال دوربینی که در ورودی نصب می شود مهمترین هدفش گرفتن تصویر فضای راهرو و ورودی خواهد بود. علت آنکه معلوم کردن زاویه دید و هدف تصویربرداری مهم خواهد بود به این نکته بر می گردد که دوربین مداربسته نمی تواند برای تمامی اجسام با فواصل متفاوت از مرکز تصویر، جزئیاتی با کیفیت یکسان ارائه دهد. تمام کیفیت دوربین و جزئیات تصویر متاثر از فاصله اجسام از خود دوربین و مرکز تصویر خواهد بود. در هر مدل دوربین مدار بسته ای جدا از مدل آن، مثلا یک شیئی که در فاصله 6 متری از دوربین مداربسته قرار دارد بهتر دیده می شود تا شئی که در فاصله 15 متری از دوربین مداربسته قرار دارد. بنابراین مثلا اگر در تصویر شما نیاز به تشخیص چهره مراجعین در محلی دارید که فاصله دوربین تا صورت شخص 6 متر است اگر این دوربین در فاصله 15 متری قرار بگیرد تقریبا دیگر قادر به مشاهده واضح چهره افراد نخواهید بود و در بهترین حالت حدود بدن فرد بصورت کدر دیده خواهد شد.
بالاخره با تعیین نقطه هدف دوربین مداربسته، تامین کننده می تواند برای شما پیشنهادات بهتری ارائه کنند و احتیاجات امنیتی شما را نیز بهتر درک کرده و رفع کنند.
میدان دید افقی
با تعیین نقطه هدف دوربین، تصمیم گیرنده بهتر می تواند بفهمد که با چه وسعتی دوربین باید میدان دید را تحت پوشش قرار دهد. با در نظر گرفتن و تعیین هدف دوربین مداربسته، میزان PPF متعاقبا می تواند تعیین شود.
برای مثال، کاربری تصمیم دارد که برای داشتن تصویری واضح و با جزئیات از چهره یک فرد در هر متر از تصویرش حدودا 150 پیکسل در نظر گرفته شود(طول یک بعدی). به این شکل چون کاربر وسعت میدان دید را بدون گفتن میزان فاصله به طراح اعلام کرده؛ بنابراین یک طراح پروژه با توجه به این مشخصات تصور می کند میدان دیدی با وسعت 3 متر برای ورودی کافی خواهد بود، در صورتی که شما نیازتان نصب دوربینی در فاصله 6 متری در لابی راهرو است و نه نصب دوربین مداربسته در کنار در ورودی! بنابراین از آنجاییکه وسعت میدان دید 3 متری را می توان با دوربین مداربسته SD مورد پوشش قرارداد طراح هم همین دوربین را درنظر می گیرد. ولی چون شما می خواهید دوربین در فاصله 6 متری قرار گیرد (طراح با درک ناصحیح 3 متر در نظر دارد) بنابراین نیاز به دوربینی مگاپیکسلی خواهید داشت.
طراح که دوربین مداربسته SD را در نظر داشته پس از نصب در فاصله 3 متری از طرف شما با درخواستی روبرو می شود که دوربین را به فاصله 6متری منتقل نماید. با این کار کیفیت تصاویر بشدت کاهش می یابد و در پایان نیز شما بعنوان یک مشتری، علی رقم درنظر داشتن مشخصات مورد نظر، رضایت نخواهید داشت.
ایراد بیان کیفیت بر مبنای پیکسل به متر این است که باید میزان وسعت دید مورد پوشش را نیز تعیین نمایید. یعنی علاوه بر کیفیت پیکسل به متر باید به فاصله دوربین تا هدف نیز اشاره نمود.
شبیه سازی هدف دوربین و میدان دید
خلاصه اعداد و ارقامی که به تجربه و در آزمایشهای عملی بدست آورده ایم :
- با داشتن 25 پیکسل در هر متر یا کمتر : تشخیص شخص مشکل می شود.
- با داشتن 20 تا 40 پیکسل در هر متر تنها جنسیت و حدود سنی قابل تشخیص است.
- با داشتن 50 تا 75 پیکسل در هر متر جزئیات بیشتری همچون رنگ مو و تجهیزات همراه با فرد قابل تشخیص است.
- با داشتن 80 تا 165 پیکسل در هر متر تصویر چهره فرد کمی تار دیده می شود که اگر فرد آشنایی در تصویر ببینید چهره اش قابل تصدیق است.
- با داشتن 165 تا 265 پیکسل در هر متر براحتی چهره افراد قابل تشخیص و تصدیق (حتی بعنوان مدرک جرم در دادگاه) خواهد بود.
- با داشتن بیش از 265 پیکسل در هر متر جزئیاتی بسیار دقیق و تصویری شفاف برای شناسایی صورت افراد خواهید داشت. تصویری به شفافیت تصویر تلویزیون در اختیارتان خواهد گذاشت.
( پایان قسمت اول )